Ekspert: Polska może zmiękczyć stanowisko sceptycznych członków UE ws. akcesji Serbii

Wizyta premiera Donalda Tuska w Belgradzie może wskazywać na zwiększoną gotowość Polski do zmiękczenia i nakłonienia do ustępstw sceptycznych wobec akcesji Serbii członków Unii Europejskiej – ocenił w rozmowie z PAP dr Milosz Petrović z Instytutu Polityki Międzynarodowej i Ekonomii w Belgradzie (IIPE).

Tusk spotkał się w czwartek w Belgradzie z prezydentem Serbii Aleksandarem Vucziciem, po czym na wspólnej konferencji prasowej oświadczył, że “rozszerzenie Unii Europejskiej musi uwzględniać Serbię”. Zapewnił też, że “w czasie polskiej prezydencji w Radzie UE (pierwsze półrocze 2025 r. – PAP) rozszerzenie, w tym najbliższa współpraca z Serbią, będą w centrum (jego) uwagi”.

“Relacje interpersonalne prezydenta Vuczicia i premiera Tuska mogą wskazywać na zwiększoną gotowość Polski do współpracy z bardziej sceptycznymi krajami (UE), np. z nadbałtyckimi sąsiadami” – zauważył rozmówca PAP. “Warszawa mogłaby przekonać sceptyków do tego, aby ujednolicanie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa przestało być czynnikiem hamującym negocjacje akcesyjne” – dodał.W jego ocenie oznaczałoby to “skupienie się w negocjacjach na +tematach wielkich+, jak Ukraina czy Kosowo, przy jednoczesnym zdjęciu akcentu z podnoszenia standardów demokratycznych (w Serbii – PAP), które stanowią podstawę spełnienia kryteriów członkostwa”.

Oba tematy – nieuznawanie przez Serbię niepodległości Kosowa oraz odmowa przyłączenia się Belgradu do sankcji nakładanych na Rosję za inwazję na Ukrainę – zostały poruszone podczas czwartkowych rozmów Tuska i Vuczicia.

“Oczywiście istnieje przestrzeń dla poszerzania współpracy dwustronnej, jednak logiczne jest, aby Serbia wykorzystała stosunki z Polską do zwiększenia swoich szans na członkostwo w UE, co moim zdaniem powinno być priorytetem. Akcesja nie jest jednak najważniejszym tematem politycznym w Serbii, gdzie najwięcej znaczenia przypisuje się współpracy gospodarczej i integracji niektórych sektorów” – zauważył Petrović.

Analityk przypomniał, że “Serbia prowadzi negocjacje (w sprawie przystąpienia do UE – PAP) od 2014 r., a mimo to jedna trzecia rozdziałów nie została jeszcze otwarta”. “Szczególnym problemem jest to, że poziom przygotowania (Serbii) do członkostwa nie wzrasta, lecz ulega stagnacji, a w niektórych obszarach nawet spada. Standardy dotyczące instytucji demokratycznych i praworządności znajdują się pod pewnymi względami na najniższym poziomie ze wszystkich obszarów objętych procesem akcesyjnym, co działa jako czynnik blokujący” – powiedział rozmówca PAP.